Yemeden Önce Düşünün: Civa Zehirlenmesine Yol Açabilecek Balık Türleri

Ünlü gurme ve yemek eleştirmeni Vedat Milor, katıldığı bir programda yaşadığı sağlık sorununu paylaştı. Vücudunda aşırı miktarda civa bulunduğunu ifade eden Milor, bu durumun özellikle balık ve midye tüketiminden kaynaklandığını belirtti. Bu açıklama, yüksek civa içeren balıkları tekrar gündeme taşıdı. Özellikle hamileler, 6 yaş altındaki çocuklar (özellikle 3 yaş altı), böbrek rahatsızlığı olanlar ve bağışıklık sistemi hassasiyeti yaşayanlar için civa daha büyük bir risk taşıyor. Peki, hangi balıklar yüksek civa içeriyor?

Civa ve Balık Tüketimi: Bilmeniz Gerekenler

Son yıllarda yapılan araştırmalar, bazı balıklarda yüksek civa seviyelerinin olduğunu ve bu durumun insan sağlığını tehdit edebileceğini ortaya koymuştur. Özellikle büyük ve uzun ömürlü balık türlerinde civa birikimi daha yüksektir.

Civa Nedir ve Nasıl Birikir?
Civa, endüstriyel faaliyetler ve doğal süreçlerle çevreye yayılan bir ağır metaldir. Sulara karıştığında mikroorganizmalar tarafından metilciva adı verilen toksik bir forma dönüşür. Küçük balıklar bu metali depolarken, bu balıkları yiyen daha büyük balıklar besin zincirinin tepesinde yüksek civa seviyelerine ulaşır.

Kimler Risk Altında?

• Hamileler ve Emziren Anneler: Metilciva, plasentadan geçerek fetüsün beyin ve sinir sistemi gelişimini olumsuz etkileyebilir. Ayrıca anne sütü yoluyla bebeğe geçerek bilişsel ve motor beceriler üzerinde zarar verebilir.
• Küçük Çocuklar: Özellikle 3 yaş altındaki çocuklar, gelişim dönemlerinde civaya daha duyarlıdır.
• Böbrek Sorunları Yaşayanlar ve Bağışıklık Sistemi Hassasiyeti Olanlar: Civa, sinir sistemi ve böbrekler üzerinde toksik etkilere neden olabilir.

Yüksek Civa İçeren Balıklar Hangileri?

• Kılıç Balığı: Civa oranı en yüksek balıklardan biridir.
• İri Uskumru ve Köpek Balığı: Uzun ömürlü oldukları için yüksek miktarda civa barındırırlar.
• Ton Balığı: Taze ton balıkları yüksek civa içerirken, konserve ton balıklarında bu miktar daha düşüktür.

Düşük Civa İçeren Balıklar Tercih Edin

Denizlerimizdeki balık türleri arasında civa seviyesi düşük olanlar şunlardır:

• Hamsi, Sardalya, İstavrit: Civa oranı yok denecek kadar azdır.
• Tekir, Barbun, Palamut: Orta düzeyde civa içerir, ancak ölçülü tüketimle güvenlidir.

Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), haftada iki öğün düşük civa içeren balık tüketiminin sağlıklı olduğunu belirtmektedir.

Balık Seçerken Nelere Dikkat Etmeli?

Balık tüketimi sağlıklı bir beslenme için vazgeçilmezdir, ancak civa içeriği yüksek balıklardan aşırı tüketim mutlaka önlenmelidir. Sağlık uzmanları, güvenli balık tüketimi konusunda halkı bilgilendirmeye devam etmektedir.