Yapay Zeka Trafik Kaynaklı Hava Kirliliğini Hesaplayacak

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Çevre Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Levent Kuzu öncülüğünde yürütülen TÜBİTAK destekli proje, trafikten kaynaklanan hava kirliliğini yapay zeka ile anlık olarak hesaplamayı mümkün kılıyor. Proje, trafik kameralarından elde edilen görüntülerle emisyon verilerini analiz ederek şehir havasının kalitesine dair yüksek doğruluklu tahminlerde bulunuyor.

Trafik Kameralarından Anlık Hava Kirliliği Ölçümü

Proje, derin öğrenme ve hesaplamalı akışkanlar dinamiği tekniklerini bir araya getiriyor. Sistem şu üç temel adımda çalışıyor:

1. Görüntü Analizi:
   Trafik kameralarından elde edilen videolar, derin öğrenme algoritmalarıyla işleniyor. Araçlar türlerine göre sınıflandırılıyor, hızları ve sayıları belirleniyor.

2. Emisyon Hesaplama:
   Tespit edilen araç türlerine ait emisyon faktörleri kullanılarak her grubun oluşturduğu toplam emisyon miktarı hesaplanıyor.

3. Hava Kirliliği Tahmini:
   Bu emisyonların ortama yayılması, meteorolojik verilerle birlikte akışkanlar dinamiği modelleri yardımıyla simüle edilerek belirli bir bölgedeki hava kalitesi tahmin ediliyor.

Pilot Uygulama İstanbul’da Başladı

Prof. Dr. Kuzu, sistemin ilk uygulamasının İstanbul Beşiktaş Barbaros Bulvarı’nda yapıldığını, trafik kameralarından elde edilen görüntüler ile Yıldız Teknik Üniversitesi’nin hava ölçüm istasyonundaki değerler arasında yüksek doğruluklu örtüşme sağlandığını vurguladı.

Kuzu:

“Yüzde 95’in üzerinde doğrulukla araç tespiti yapabiliyoruz. Böylece sadece görüntüyle herhangi bir noktada hava kirliliği hesaplanabilir.”

 Şehirler İçin Yeni Dönem

Bu yöntem sayesinde artık sabit ölçüm istasyonlarına bağımlı kalınmadan, herhangi bir cadde veya sokakta trafik kaynaklı emisyon değerleri hesaplanabilecek. Özellikle partikül madde (PM) ve azot oksit (NOx) gibi insan sağlığına zararlı gazların izlenmesi kolaylaşacak.

Prof. Dr. Kuzu, bu veriler sayesinde şehir planlamasında, trafik yönetiminde ve çevresel önlem kararlarında bilimsel bazlı çözümlerin geliştirilebileceğini belirtiyor.