Sosyal medya platformu TikTok, vücut algısı tartışmalarına yol açan ve kullanıcıları kilolu gösteren tartışmalı filtresini kaldırdı.
TikTok, yapay zeka destekli şişman filtresi nedeniyle eleştirilerin hedefi oldu. Kullanıcıların fiziksel görünümünü değiştiren ve onları kilolu gösteren bu filtre, sosyal medya kullanıcıları tarafından vücut algısı üzerinde olumsuz etki yarattığı gerekçesiyle sert tepkilere maruz kaldı.
Filtreyle oluşturulan videolarda, genellikle ince yapılı bir kullanıcı önce kendi görüntüsünü paylaşıyor, ardından ekran aniden değişerek kullanıcının yüzü kilolu gösteriliyordu. Bu sırada Amerikalı sanatçı Doechii’nin “Anxiety” (Anksiyete) adlı şarkısı çalınıyordu.
Tepkilerin büyümesi üzerine TikTok, filtreyi uygulamadan kaldırma kararı aldı.
Bir sosyal medya kullanıcısı paylaşımında, “Bu trend alaycı bir tavır içeriyor” dedi. Bu paylaşım 5 binden fazla beğeni aldı.
Başka bir TikTok kullanıcısı sadiebass16, şu ifadelerle durumu eleştirdi:
“Düşünün, bu uygulamada sadece var olmaya çalışıyorsunuz ve binlerce insan bir yapay zeka filtresiyle sizin bedeninize benzer bir görüntü oluşturup onunla dalga geçiyor. İnsanlar ‘düşünsene’ diyor, birçok insan zaten bunu yaşıyor.”
Ayrıca gençler için sağlık ve refah hizmetleri sunan Luna uygulaması, bu filtreyi “vücut algısı üzerinde olumsuz etki yaratmak” ve “sağlıksız güzellik standartlarını teşvik etmek” ile suçladı.
TikTok, şişman filtresi ile ilgili CNN’in sorularını yanıtsız bırakırken, BBC’ye yaptığı açıklamada filtreyi uygulamadan kaldırdığını duyurdu. Ayrıca filtre içeren videoların önerilere dahil edilmemesi için önlemler alındığını ve genç kullanıcı hesaplarında bu filtrelerin görünmeyeceğini açıkladı.
Şirket, bu filtrelerin ByteDance şirketine bağlı, fakat ayrı bir kuruluş olan CapCut tarafından yüklendiğini belirtti.
Güncel Durum: Pazartesi sabahı itibarıyla TikTok’un mobil uygulamasında “şişman filtresi” araması sonuç vermiyor. Ancak masaüstü sürümünde hâlâ bazı içeriklere ulaşılabildiği bildirildi.
TikTok’ta yüzlerce farklı filtre bulunuyor. Eğlenceli amaçlı kullanılan tavşan kulakları, köpek burnu gibi filtreler genelde zararsız görülüyor. Ancak özellikle güzellik odaklı filtreler sürekli eleştiriliyor.
Uzmanlar, bu tür filtrelerin güzellik algısı üzerinde baskı yarattığını ve kullanıcıların özgüvenini zedelediğini vurguluyor. TikTok kullanıcısı SaffsStuff, 100 binden fazla izlenen videosunda şu ifadeleri kullandı:
“Bu eğlenceli değil, hafife alınacak bir şey değil. Bu, sosyal medyada giderek yaygınlaşan diyet kültürünün ve aşırı zayıflık trendinin bir parçası.”
2021 yılında yapılan bir araştırma, sosyal medya filtrelerinin estetik cerrahiye ilgiyi artırabileceğini ortaya koydu. 2021’de Harvard Business Review tarafından yapılan bir başka çalışma ise, dış görünüşünden memnun olan bireylerin bile filtreler yüzünden kendilerini yetersiz hissettiğini gösterdi.
TikTok, 2024 yılının Kasım ayında, genç kullanıcılar üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle 18 yaş altındaki kullanıcıların güzellik filtrelerine erişimini engellediğini duyurmuştu.
Tarih | Gelişme |
---|---|
2024 Sonu | Şişman filtresi TikTok’ta kullanılmaya başlandı |
2025 Mart | Kullanıcı tepkileri sosyal medyada gündem oldu |
2025 Mart Sonu | TikTok, filtreyi uygulamadan kaldırdığını açıkladı |
TikTok, özellikle genç kullanıcılar üzerindeki olumsuz etkiler nedeniyle filtre kullanımını sınırlandırma kararı almış durumda. Ancak sosyal medya platformlarında estetik filtrelerin psikolojik etkileriyle ilgili tartışmalar hâlâ devam ediyor.