Dünya Sağlık Örgütü (WHO), sigara içmeyen bireylerde akciğer kanseri vakalarının giderek arttığını belirtiyor. Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC)‘nın son raporuna göre, bu artışta en önemli etkenlerden biri olarak hava kirliliği öne çıkıyor.
IARC verilerine göre, sigara içmeyen kişilerde akciğer kanseri vakaları dünya genelinde kanser kaynaklı ölümler arasında beşinci sırada yer alıyor. Özellikle adenokarsinom türü, her iki cinsiyette de en yaygın görülen akciğer kanseri türü olarak dikkat çekiyor.
Hava kirliliği kaynaklı vakalar özellikle Doğu Asya‘da, özellikle Çin‘de artış gösteriyor. 2022 yılı itibarıyla, hava kirliliği nedeniyle yaklaşık 200 bin adenokarsinom vakası tespit edildi. Bu durum, hava kirliliğinin giderek daha büyük bir sağlık tehdidi haline geldiğini gösteriyor.
Araştırmaya göre, sigara kullanımındaki düşüş ile birlikte, sigara içmeyenlerde akciğer kanseri vakalarının artış gösterdiği gözlemleniyor. Birleşik Krallık ve ABD gibi sigara kullanımının azaldığı ülkelerde, sigara içmeyen bireylerde akciğer kanseri vakaları daha fazla görülüyor.
IARC’nin kanser gözetimi bölüm başkanı Dr. Freddie Bray, “Sigara kullanımının azaldığı ülkelerde, sigara içmeyenlerde akciğer kanseri vakalarının oranı artıyor. Hava kirliliğinin bu artışı daha da hızlandırdığı söylenebilir,” dedi.
Son yıllarda, kadınlarda akciğer kanseri vakaları önemli bir artış göstermeye başladı. 2022 yılında yaklaşık 2,5 milyon yeni akciğer kanseri vakası tespit edildi ve bu vakaların çoğu kadınlarda görüldü. Adenokarsinom, kadınlarda görülen akciğer kanserlerinin %59,7’sini oluşturuyor, bu oran 2020’de %57,1 olarak kaydedilmişti.
İngiltere‘de, 2023 yılında kadınlarda akciğer kanseri vakalarının erkekleri geçtiği ortaya çıktı. Uzmanlar, bu artışın özellikle hava kirliliği ve çevresel faktörlerden kaynaklandığını belirtiyor.
Yapılan araştırmalar, hava kirliliği ile adenokarsinom arasındaki ilişkiyi güçlendiriyor. Sigara içmeyen bireylerde, bu kanser türlerinin %53 ile %70’inin hava kirliliği ile bağlantılı olduğu tahmin ediliyor.
Dr. Bray, “Hava kirliliği, sigara içmeyen bireylerde akciğer kanseri riskini artıran önemli bir faktördür. Bu bulgular, akciğer kanseri risk faktörlerinin izlenmesi gerektiğini ve çevresel faktörlerin daha fazla araştırılması gerektiğini gösteriyor,” dedi.
Sigara kullanımındaki düşüş ve hava kirliliği gibi çevresel faktörler, akciğer kanseri vakalarının artmasına yol açtı. Dr. Bray‘in belirttiği gibi, gelecekte bu durumun daha da kötüleşmemesi için, sigara içmeyen topluluklarda hava kirliliği ile mücadeleye yönelik önlemler alınması gerektiği vurgulanıyor.