Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom’un bilim insanları, canlı hücrelerden damar yetiştirme konusunda büyük bir başarıya imza attı. Troitsk Bilim Enstitüsü’ndeki araştırmacılar, biyofabrikasyon yöntemiyle kan damarlarının uzun dokusal eşdeğerlerini başarıyla üretti. Bu devrim niteliğindeki gelişme, transplantasyon ve rejeneratif tıpta önemli bir adım olarak görülüyor.
Yapay damarlar, özellikle ateroskleroz gibi damar hastalıklarının cerrahi tedavisinde kullanılmak üzere geliştiriliyor. Ultrasonik akustik alan kullanarak, 10 santimetre uzunluğunda kan damarı eşdeğerleri yetiştirilebiliyor. Bu teknoloji sayesinde, varisli damarlar, tromboz ve koroner kalp hastalığı gibi rahatsızlıklar için yeni bir tedavi yöntemi sunulması bekleniyor.
Rosatom bilim insanları, 2030 yılına kadar daha karmaşık ve dallanmış yapay damar sistemlerinin üretimi üzerinde çalışmayı hedefliyor. Bu teknoloji, aynı zamanda hasarlı organların onarılmasını sağlayabilir. Gelecekte, hastalar organ donörü beklemek zorunda kalmayacak, bunun yerine kişiye özel yapay organlar üretilebilecek.
Proje başarıya ulaşırsa, hastalar için kişiye özel yapay organlar üretilebilecek. Böbrek, pankreas, akciğer ve diğer organların birebir yapay versiyonları, bu gelişmeyle mümkün olacak. Bu teknoloji, organ nakli bekleyen hastalar için büyük bir umut kaynağı olabilir.
Bu devrim niteliğindeki yapay damar üretimi süreci, akustik biyoyazıcılar ve biyoreaktör cihazları kullanılarak başladı. Bilim insanları, hücresel materyali merkezî hazneye yükleyip ayarlamalar yaptıktan sonra damar eşdeğeri üretmek için gerekli şartları sağladı. Dokusal sferoidlerden oluşturulan yapı, biyofabrikasyonda olgunlaşma sürecine girdi.
Troitsk Bilim Enstitüsü’nden Yegor Plakhotnyuk, gelecekte manyetik alanlar kullanarak daha karmaşık ve dallanmış yapay damar sistemleri üretmeyi planladıklarını belirtti. Plakhotnyuk, bu gelişmenin işlevsel organ eşdeğerleri üretimi yolunda önemli bir adım olacağını vurguladı. Ayrıca, akustik alanların 10 santimetre uzunluğunda damarlar yetiştirmeye imkan tanıdığı, manyetik alanların ise daha kompleks yapılar oluşturulmasına olanak vereceği belirtildi.
Geliştirilen bu teknoloji, organ ve damar sistemlerinin biyofabrikasyonu için gelecekteki potansiyeli işaret ediyor. İnsan sağlığına büyük katkılar sağlayacak bu buluş, organ yetmezliği gibi sağlık sorunlarını çözmeye yönelik önemli bir adım olarak görülüyor.