Özbekistan’da “Anma ve Saygı Günü”

Eski Sovyetler Birliği’nin Nazi Almanyası’nı yenilgiye uğrattığı gün olan 9 Mayıs, Özbekistan‘da Zafer Bayramı yerine “Anma ve Saygı Günü” olarak kutlanıyor. Bu özel gün, savaşta 700 bine yakın insanı kaybeden ve kaybolan Özbek halkı için büyük bir öneme sahip.

Bağımsızlık Meydanı’nda Anma Etkinlikleri

Her yıl 9 Mayıs’ta, başkent Taşkent’teki Bağımsızlık Meydanı yakınında inşa edilen Hatıra Meydanı’nda anma etkinlikleri düzenleniyor. Etkinliklere savaş gazileri ve çok sayıda vatandaş katılıyor. İnsanlar, meydanın ortasında bulunan ve savaşta evladını kaybeden bir anneyi temsil eden Yaslı Anne heykeline çiçek bırakıyor ve ölenlerin anısına saygı duruşunda bulunuyor.

Savaşın Özbekistan’a Etkileri

2. Dünya Savaşı’nın başladığı 1941’de, Özbekistan’ın 6,5 milyonluk nüfusunun 2 milyona yakını Sovyet ordusuna katıldı. Savaşta 540 bin Özbekistanlı hayatını kaybederken, 160 bine yakın kişiden bir daha haber alınamadı. Ayrıca 1 milyon 300 bin gazinin 900 binden fazlası yaralanırken, 60 bin kişi ömür boyu sakat kaldı.

Özbekistan, savaşa asker göndermenin yanı sıra cepheye gıda ve mühimmat desteği sağlayan bir üs olarak öne çıktı. Cepheye gıda gönderen ülkeler arasında da önemli bir yer tutan Özbekistan, savaş yıllarında binlerce ton et, tahıl ve pamuk üreterek büyük bir katkı sağladı. Aynı zamanda savaş bölgesinden tahliye edilen 1,5 milyon kişiye ev sağlayarak ve savaş nedeniyle yetim kalan 250 bin çocuğu bağrına basarak önemli bir insani yardıma imza attı.

9 Mayıs, 1999’dan Bu Yana Anma ve Saygı Günü

Özbekistan’ın bağımsızlığının ilk yıllarında 9 Mayıs Zafer Günü olarak kutlanırken, 2 Mart 1999’da dönemin Cumhurbaşkanı İslam Kerimov’un imzaladığı kararname ile bu tarih Anma ve Saygı Günü olarak ilan edildi. 9 Mayıs 1999’da, ilk Anma ve Saygı Günü etkinlikleri Cumhurbaşkanı Kerimov’un katılımıyla düzenlendi. Kerimov, burada yaptığı konuşmada, 9 Mayıs’ı Anma ve Saygı Günü ilan ederek bu savaşta hayatlarını kaybedenleri anmak ve onların kahramanlıklarını yaşatmak istediklerini vurguladı.

Savaş Gazilerine Saygı ve Ödüller

Bugün Özbekistan’da, Sovyet ordusuna katılan ve hayatta kalan 82 savaş gazisi bulunuyor. Bu gazilerden en yaşlısı ise 114 yaşında. Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, savaş gazilerine her yıl para ödülü verileceğini ve sağlık hizmetlerinden ücretsiz faydalanacaklarını açıkladı.

Her yıl 9 Mayıs, Özbekistan’da resmi tatil ilan edilerek, halkın geçmişe saygı duyduğu, tarihi unutmama ve atalarına değer verme geleneği sürdürülüyor.

Bugün, Özbekistan’da Zafer Bayramı yerine Anma ve Saygı Günü’nü kutluyoruz. 2. Dünya Savaşı’nda hayatını kaybeden, kaybolan ve savaşa katılan tüm kahramanları anıyoruz. #Özbekistan #AnmaVeSaygıGünü #Zafer #SavaşGazileri #Tarih #HatıraMeydanı pic.twitter.com/5Ivlv5J6qK

— Dam Haber (@dam_haber) May 9, 2025