Küresel piyasalarda, geçen hafta Asya borsaları hariç genel olarak pozitif bir seyir izlendi. Gözler, yoğun makroekonomik veri takvimine çevrildi. Dünya genelinde devam eden sıkı para politikasının sonuna yaklaşılırken, önümüzdeki dönemde olası bir resesyonun yaşanıp yaşanmayacağı merak konusu.
ABD’de, ekonominin “yumuşak iniş” yapacağına dair beklentiler güçlü kalmaya devam ediyor. Geçtiğimiz hafta açıklanan makroekonomik veriler ve Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) faiz indirim kararıyla birlikte küresel piyasalarda olumlu bir hava oluştu. Ancak Asya borsaları, bu pozitif seyirden negatif ayrıştı.
Yoğunlaşan şirket bilançoları, hisse ve sektör bazlı oynaklığı artırırken, ABD’de perakende satışlar eylülde bir önceki aya göre %0,4 artarak 714,4 milyar dolara ulaştı. Analistler, bu artışın ekonominin üçüncü çeyrekte büyüme hızını koruduğunu ifade etti.
Philadelphia Fed İmalat Endeksi ekimde 10,3 değerine yükselerek sektördeki büyümenin sinyalini verdi. Ülkede, ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı ise 12 Ekim ile biten haftada 241 bine düşerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti. Analistler, bu düşüşün ABD iş gücü piyasasında pandemi sonrası görülen zirveden bu yana bir yumuşama olduğunu gösterdiğini belirtti.
Sanayi üretimi eylülde aylık bazda %0,3’lük bir düşüş kaydetti ve kapasite kullanım oranı %77,5’e geriledi. Ayrıca, tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi eylülde %3 olarak değişmedi. Gelecek 3 yıllık süreç için medyan enflasyon beklentisi %2,7’ye, 5 yıllık süreç için ise %2,9’a yükseldi.
Yeni konut sayısı eylülde bir önceki aya göre %0,5 azalarak 1 milyon 354 bin oldu. İnşaat izni sayısı da %2,9 azalarak 1 milyon 428 bine geriledi.
Fed Yetkililerinin Açıklamaları
ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinden gelen açıklamalar dikkatle takip ediliyor. San Francisco Fed Başkanı Mary Daly, bankanın dikkatli ve bilinçli bir yaklaşım sergilemesi gerektiğini vurguladı. Daly, tahminler doğrultusunda bu yıl bir veya iki faiz indirimi öngördüğünü belirtti. Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari ise, %2’lik enflasyon hedefinin görünür hale gelmesiyle daha fazla faiz indirimine gidilmesinin muhtemel olduğunu ifade etti.
Fed Yönetim Kurulu Üyesi Christopher Waller, faiz indirimlerinde temkinli olunması çağrısında bulundu. Waller, ekonominin istenilen kadar yavaşlamayabileceğini ve bu durumun faiz indirimlerinin hızında daha temkinli bir yaklaşım gerektirdiğini dile getirdi.
Analistler, gelecek haftaki yoğun makroekonomik veri takviminin piyasaların odağında yer aldığını belirtiyor. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed’in gelecek ay politika faizini 25 baz puan indireceği kesin gözüyle değerlendiriliyor. Bankanın yıl sonuna kadar iki toplantıda toplamda 50 baz puanlık indirim yapması bekleniyor.
Tahvil piyasalarında yatay bir seyir etkili olurken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi haftayı %4,07’den kapattı.
Altın ve Petrol Piyasaları
Merkez bankalarının faiz indirimlerine devam edeceği beklentisi ve jeopolitik riskler, altının ons fiyatının rekor seviyeye çıkmasına neden oldu. Altın, haftayı %2,4 artışla 2.721,4 dolardan tamamladı. Brent petrolün varil fiyatı ise haftayı %7,3 azalışla 72,9 dolardan kapattı. Dolar endeksi haftalık bazda %0,6 artarak 103,5 seviyesine yükseldi. Bitcoin ise 68.400 doların üzerinde dengelendi.
ABD’de açıklanan şirket bilançoları yatırımcıların odağında yer aldı ve New York borsası geçen hafta pozitif bir seyir izledi. Üçüncü çeyrekte net karında %54 artış bildiren Tayvan merkezli çip üreticisi TSMC’nin hisseleri %5,2 değer kazandı. Nvidia, hisse fiyatını 140,89 dolara çıkararak rekor kırdı ve haftayı %2,4 kazançla 138 dolardan kapattı.
ABD’li yatırım bankalarından Morgan Stanley, net karının bu yılın üçüncü çeyreğinde yıllık %32 arttığını bildirdi. Beklentilerin üzerinde gerçekleşen karı ve geliri ile bankanın hisseleri %9,6 değer kazandı. Beklentilerden daha iyi sonuçlar açıklayan hava yolu şirketi United Airlines’ın hisseleri de %20 artış gösterdi.
Goldman Sachs’ın net karı, bu yılın üçüncü çeyreğinde %45 artarken, Bank of America’nın net karı %12 ve Citigroup’un net karı %9 azaldı. Üç bankanın da bildirdiği kar ve gelir beklentileri aşarken, Goldman Sachs’ın hisseleri %2,4, Bank of America’nın hisseleri %0,9 artış gösterdi. Citigroup’un hisseleri ise %4,4 değer kaybetti.
Hollandalı çip üretim teknolojileri firması ASML’nin hisseleri, şirketin 2025 net satışlarına ilişkin hayal kırıklığı yaratan bir beklenti açıklamasının ardından %14 değer kaybetti. Ayrıca, ABD’nin bazı Orta Doğu ülkelerine yapay zeka çipi satışlarına sınırlama getirmeyi değerlendirdiğine dair haberler de piyasaların yönü üzerinde etkili oldu; bu gelişme ile Advanced Micro Device’ın hisseleri %7,1 düştü.
Bu gelişmelerle birlikte, Nasdaq endeksi %0,89, Dow Jones endeksi %0,96 ve S&P 500 endeksi %0,93 değer kazandı. Dow Jones endeksi 43.275,91 puanla kapanış rekorunu tazeledi.
Gelecek hafta, pazartesi öncü göstergeler endeksi, salı Richmond Fed sanayi endeksi, çarşamba 2. el konut satışları, Fed’in Bej Kitap Raporu, perşembe Chicago Fed ulusal aktivite endeksi, haftalık işsizlik maaşı başvuruları ve yeni konut satışları takip edilecek.
Avrupa borsalarında, ECB’nin faiz kararı sonrasında pozitif bir seyir hakim oldu. ECB, gerçekleştirdiği para politikası toplantısında piyasa beklentileri doğrultusunda üç temel politika faizini 25 baz puan düşürdü. Mevduat faizi %3,50’den %3,25’e, refinansman faizi %3,40’a ve marjinal borçlanma faizi %3,65’e çekildi.
ECB Başkanı Christine Lagarde, karar sonrası düzenlenen basın toplantısında, Avro Bölgesi’nde ekonomik faaliyetlerin beklenenden zayıf olduğunu vurguladı. Lagarde, “Son veriler durgun büyümeye işaret ediyor.” şeklinde konuştu.
ECB Profesyonel Tahminciler Anketi’ne göre, gelecek yıl Avro Bölgesi’nde ekonomik büyüme beklentileri aşağı yönlü revize edildi. Ankete katılanların 2024, 2025 ve 2026 yılları için gayri safi yurt içi hasıla büyüme tahminleri sırasıyla %0,7, %1,2 ve %1,4 oldu.
İngiltere’de yıllık enflasyon eylülde %1,7 ile Nisan 2021’den beri en düşük seviyeye geriledi ve bu durum, İngiltere Merkez Bankası’nın %2 hedefinin altında kalmasına neden oldu.