Van’ın Tuşba ilçesinde, Garibin Tepe‘de yürütülen arkeolojik kazılarda, Urartu dönemine ait bazalt taşından yapılan yaklaşık bir ton ağırlığında bir heykel keşfedildi. Bu önemli bulgu, kentin merkezine 30, Ayanis Kalesi‘ne ise sadece 3 kilometre mesafede yer alan tarihi alanda gerçekleştirilen kurtarma kazıları sırasında ortaya çıktı.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izniyle Van Müzesi başkanlığında, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Işıklı‘nın bilimsel danışmanlığında yürütülen kazılar, bu yıl tepenin güney kısmında yoğunlaştırıldı. Daha önce anıtsal yapı grubunun gün yüzüne çıkarıldığı alanda yapılan çalışmalarda, 2 metre uzunluğunda ve 1 metre genişliğinde bazalt taştan yapılmış bir heykel bulundu.
Heykelin boyun bölgesinin kırık olduğu ve anıtsal bir yapıda olduğu değerlendiriliyor. Yaklaşık bir ton ağırlığındaki heykel, restore edilmek üzere Van Müzesi’ne taşındı. Ankara’dan gelecek ekibin yapacağı detaylı incelemenin ardından heykelin sırrının çözülmesi bekleniyor.
Prof. Dr. Işıklı, alanda yürütülen kazılarda çok çarpıcı buluntuların ortaya çıktığını ifade etti. “Bu yıl, tepenin güney bölümünde çalışmalarımızı sürdürüyoruz,” diyen Işıklı, 1995 yılında yapılan kurtarma kazısında aslan heykelinin bulunduğunu hatırlattı. Urartu arkeolojisi, heykel ürünleri açısından sınırlı bilgiye sahip olduğunun altını çizen Işıklı, “Urartularda plastik sanatlar konusunda çok az eser var. Kazı yürütülen bölgede daha önce aslan heykeline ait obje parçaları bulunmuştu. Bu seneki kazılarda ise bizi çok şaşırtan bir buluntu ile karşılaştık. Bazalttan işlenmiş ve Urartu’nun plastik sanatına dair çok çarpıcı bir örnek ele geçti,” şeklinde konuştu.
Prof. Dr. Işıklı, heykelin anlamı ve görünümü hakkında detayların müzedeki incelemelerin ardından netleşeceğini belirtti. “Masif blok halinde işlenmiş bir heykel ile karşı karşıyayız. Ne olduğu konusunda şu an net bir şey söyleyemiyoruz. Çünkü çok stilize işlenmiş, yaklaşık 2 metre uzunluğunda ve 1 metre genişliğinde anıtsal bir heykel. Heykeli Van Müzesi’ne taşıyoruz,” dedi.
“Orada gerekli ön çalışmalar, müdahaleler yapılacak. Restore edildikten sonra hakkında bilgi sahibi olabileceğiz,” diyerek heykelin Urartu sanatındaki önemini vurguladı. Işıklı, Garibin Tepe’nin bu nedenle heyecan verici bir yer olduğunu belirterek, “Böyle anıtsal, üç boyutlu bir heykel ilk kez karşımıza çıkıyor. Çok heyecanlıyız,” ifadelerini kullandı.
Heykelin ayak kısmının işlenmiş, baş kısmının ise daha stilize bir şekilde verilmiş olduğunu söyleyen Işıklı, gövdesinin kare prizma şeklinde olduğunu belirtti. “Baş kısmı ve yüz hatları belli olmayan bir figüre benziyor. Anıtsal bir figür mü, tanrısal ya da kraliçe bir figür mü olduğunu çözmek çok zor. Hatta postmodern bir heykel gibi düşündük,” diyerek eserin ilginçliğine dikkat çekti. Sonuçlarını hep birlikte göreceklerini belirtti.