6 Şubat Kahramanmaraş ve Hatay depremleri sonrası büyük hasar gören 11 ilde imalat sanayisi devlet destekleri ve bölge halkının azmiyle toparlanma sürecine girdi.
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanan “Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Yeniden İmar ve Gelişme Raporu” verilerine göre, bölgedeki üretim faaliyetleri hız kazandı.
Depremden etkilenen iller:
Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa.
Bu illerde bölgesel kalkınmayı hızlandırmak, üretim faaliyetlerini artırmak ve istihdamı canlandırmak amacıyla birçok proje hayata geçirildi.
2024’te deprem bölgesinde imalat sanayisi yatırımları için
3 bin 74 teşvik belgesi düzenlendi,
320,7 milyar lira yatırım planlandı,
108 bin 196 kişiye istihdam sağlanması hedefleniyor.
Deprem bölgesine yapılan yatırımlarda lider iller:
️ Şehir | Teşvik Belgesi Sayısı | Sabit Yatırım Tutarı (Milyar TL) | Planlanan İstihdam |
---|---|---|---|
Gaziantep | 541 | 98,08 | 11.401 |
Hatay | 230 | 76,06 | – |
Kahramanmaraş | 316 | 51,10 | – |
Adana | 364 | 29,73 | – |
Diyarbakır | 642 | 22,87 | 29.533 |
Osmaniye | 43 | 10,33 | – |
Kilis | 22 | 8,08 | – |
En fazla teşvik belgesi verilen il: Diyarbakır (642 belge)
En düşük teşvik alan iller: Kilis (22 belge), Osmaniye (43 belge)
Bu yatırımların hayata geçmesiyle birlikte, deprem bölgesinde üretim kapasitesinin artması ve ihracatın güçlenmesi bekleniyor.
Deprem sonrası bölgenin ihracat rakamları dikkat çekici bir yükseliş yaşadı.
2023’te ihracat artışı:
Deprem bölgesinin toplam ihracatı %5,6 arttı!
2022’ye göre 19,2 milyar dolara ulaştı!
Adana, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya, Diyarbakır ve Kilis ihracatta öne çıktı!
Bölgedeki imalat sanayisi kapasite kullanım oranı, Mart 2023’te en düşük seviyeye inmişti. Ancak Haziran 2023 itibarıyla toparlanmaya başladı ve 2024’te Türkiye ortalamasının üzerine çıktı.
Sanayinin hızla toparlanması için destek sağlayan kurumlar:
✔️ KOSGEB
✔️ TÜBİTAK
✔️ Kalkınma Ajansları
KOBİ’lere can suyu olacak projeler:
TÜBİTAK tarafından 156 proje başvurusu alındı,
95 projeye toplam 330 milyon TL destek sağlandı,
Türkiye Deprem Sonrası Mikro, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Canlanması Projesi kapsamında 60 bin 673 işletmeye 20 milyar TL destek verildi.
Ek yatırımlar:
Küçük sanayi siteleri ve müşavirlik yatırımları için 4,8 milyar TL harcandı.
KOSGEB’den KOBİ’lere 7,3 milyar TL destek sağlandı.
Kalkınma ajansları tarafından 593 milyon TL ek ödeme yapıldı.
Bu desteklerle birlikte bölgedeki KOBİ’lerin üretim kapasitelerini artırması, istihdam yaratması ve ihracatta söz sahibi olması bekleniyor.