Anadolu ada çayı; Kuraklık ve Düşük Yağışlar Verimi Olumsuz Etkiledi

Kuraklık Nedeniyle Verim Azaldı

Burdur’da yetiştirilen Anadolu ada çayı bu yıl kuraklık nedeniyle ciddi bir verim düşüşü yaşadı. İlkbahar ve haziran aylarında yeterli yağış alınamaması sonucu, geçen yılın aynı dönemine göre verim yaklaşık yüzde 60 azaldı. Çiftçiler, boyları yeterince büyümeyen ada çayını hasat etmekte zorluk çekiyor.

Yağış Raporu ve Verim Kayıpları

Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün 2024 Haziran Ayı Alansal Yağış Raporuna göre, Akdeniz Bölgesi haziranda sadece 6,4 milimetre yağış aldı. 2023 yılında haziran ayında yağış miktarı 48,3 milimetre olarak kaydedilmişken, bu yılki yağışlar normal seviyenin yüzde 70, 2023 yılına göre ise yüzde 87 azaldı. İlkbahar yağışları da mevsim normallerinin yüzde 11, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 40 azaldı.

Burdur’daki Durum

Burdur’un Yeşilova ilçesinde geçen yıl ilkbahar ve haziran ayında bol yağış alan Anadolu ada çayı, bu yıl yeterli su almadığı için boyu gelişmedi. Geçen yıl aşırı büyümeden dolayı hasat dönemi bir ay erkene çekilmişti, ancak bu yıl 30 santimetre civarında kalan ada çayları ancak yere yakın tamburlu traktörlerle biçilebiliyor. Çiftçiler, sıcaklık ve tozla mücadele etmek zorunda kalıyor.

İhracat ve Talep

Kurutulup elenen ada çayı, Avrupa, ABD, Kanada, Uzak Doğu, bazı Asya ve Afrika ülkelerine ihraç ediliyor. Avrupa ve Amerika pazarlarından özellikle büyük talep görüyor. Burdur’da 3 bin 200 dekarda tıbbi aromatik bitki üretimi yapılırken, bin dekarda ada çayı üretiliyor. Öztürk Sarıca, tıbbi aromatik bitki üretiminde 19 yıldır susuz tarım uyguladığını belirtti.

İklim Değişikliğinin Etkileri

Sarıca, iklim değişikliğinin tıbbi aromatik bitkiler üzerindeki etkilerine dikkat çekti. “Zamansız sıcaklık ve yağışlar ada çayı ve diğer bitkilerin verimini olumsuz etkiliyor,” diyen Sarıca, verimin geçen yılın yüzde 40 altında olduğunu ifade etti. Sarıca, iklim değişikliği nedeniyle tarımsal ürünlerde daha ciddi sorunların yaşanabileceğini belirtti.

Fiyatlar ve Gelecek Perspektifi

Geçen yıl 200 ton kuru rekolte elde edilirken, bu yıl 70-80 ton civarında bir hasat bekleniyor. Tıbbi aromatik bitkilerde fiyatlar yükselmiş durumda; ada çayı yağının litre fiyatı bin lira üzerindeyken, kurusunun kilogramı 40-50 lira arasında seyrediyor. Sarıca, bu fiyatların daha da artabileceğini ve gelecekte yağış miktarına bağlı olarak fiyatların değişebileceğini belirtti. Ayrıca, iklim değişikliği nedeniyle bitkilerin ömrünün kısaldığını ifade etti.

Su Tasarrufu ve Tarımda Gelecek

Sarıca, iklim değişikliğine karşı gerekli tedbirlerin alınmaması durumunda tarımsal ürünlerin sürdürülebilirliği açısından büyük sorunların yaşanabileceğini belirterek, su tasarrufu için susuz tarım ve damlama sulama sistemlerine geçilmesi gerektiğini vurguladı.