Afrika Liderlerinden Doğu Kongo’ya Ateşkes Çağrısı

Afrika liderleri, 10 Şubat 2025’te Tanzanya’nın Darüsselam kentinde düzenlenen tarihi zirvede, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin (DRC) doğusunda süregeldiği bildirilen çatışmaya derhal ateşkes çağrısında bulundu. Doğu Afrika Topluluğu (EAC) ve Güney Afrika Kalkınma Topluluğu (SADC) tarafından ortaklaşa düzenlenen zirvede, kalıcı bir çözüm için tüm bölgesel güçlerin desteği yinelendi.

Bölgesel Kriz: Goma ve Bukavu’da Durum Ciddi

Son gelişmelere göre, 23 Mart Hareketi’nin (M23), Kuzey Kivu eyaletinin başkenti Goma’dan ilerleyerek Güney Kivu’nun başkenti Bukavu’ya doğru hareket ettiği bildirildi. Bölgede yaşanan acil durumu dikkate alan liderler, tedarik hatlarının yeniden açılmasını ve insanı yardım yollarının tekrar işler hale getirilmesini istedi. Ayrıca, EAC-SADC Savunma Kuvvetleri Komutanlarına, derhal ateşkesi sağlamak için gerekli teknik tedbirlerin alınması talimatı verildi.

Siyasi Çözümler: Müzakere Süreci Devam Edecek

Liderler, çatışmanın sürdürülebilir çözümünün siyasi ve diplomatik angajmanlarla mümkün olacağını belirtti. Özellikle M23 de dahil olmak üzere tüm taraflarla müzakerelerin yeniden başlatılması gerektiği vurgulandı. Ancak, Kinşasa hükümeti, M23 ile doğrudan müzakereleri reddetmeye devam ediyor. Bu bağlamda, eski Kenya Devlet Başkanı Uhuru Kenyatta’nın kolaylaştırdığı Nairobi Barış Süreci’nin yeniden canlandırılabileceği ifade ediliyor.

Barış Süreci ve Uluslararası Yardım

Bölgedeki barış süreci, Afrika Birliği’nin Angola Devlet Başkanı João Lourenço’nun arabuluculuğunda yürütülen Luanda Süreci ile de paralel bir şekilde devam ediyor. Ancak her iki süreç de aksaklıklarla karşılaşıyor. Zirvede, iki sürecin birleştirilmesi ve yeni temsilciler atanması önerildi. Bu adımların bölgedeki kalıcı barış için kritik olduğu belirtildi.

Bölgesel Güvenlik ve Savaş Riski: Toplantıda Kritik Uyarılar

Burundi Devlet Başkanı Evariste Ndayishimiye, “Böyle devam ederse, savaş bölgedeki diğer ülkeleri de etkileyebilir” diyerek bölgesel bir savaşa dönüşme ihtimaline dikkat çekti. Ayrıca, M23 isyancılarıyla Kongo hükümeti arasındaki çatışmanın, Ruanda’daki etnik gerilimlerle bağlantılı olduğu ifade ediliyor.

Birleşmiş Milletler’den Uyarı: Yardım Durumu Giderek Kötüleşiyor

Birleşmiş Milletler, M23 isyancılarının Goma’yı ele geçirmesiyle birlikte yaklaşık 2.900 sivilin hayatını kaybettiğini belirtti. Ayrıca, Güney Kivu’daki devam eden çatışmaların kitlesel yerinden edilmelere yol açtığı bildirildi. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Kuzey Kivu’daki tıbbi hizmetlerin ciddi şekilde etkilenmeye devam ettiğini ve sağlık altyapısının büyük kısmının yok olduğunu duyurdu. Kolera ve diğer bulaşıcı hastalıkların artış gösterdiği belirtiliyor.

Zirvenin Ana Teması: Barışa Giden Yol

Tanzanya Cumhurbaşkanı Samia Suluhu Hassan, zirvenin açılışında, “Bu toplantı bize, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’ndeki kardeşlerimiz için barış ve güvenlik arayışında ne kadar kararlı olduğumuzu gösteriyor” dedi.

Zirve, tüm taraflara, derhal ateşkese geçerek diyalog yoluyla çözüm arayışlarına girmeleri çağrısı yaparak sona erdi. EAC ve SADC liderleri, bölgedeki güvenliğin sadece DRC için değil, tüm Afrika kıtasının huzuru için kritik olduğunu vurguladı.