ABD, insan hakları ihlalleriyle suçlanan İsrail birimlerine askeri yardımları kısıtlamama kararı aldı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, CNN’e yaptığı açıklamada, Batı Şeria’da Filistinlilere karşı insan hakları ihlalleri yapmakla suçlanan İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) birimine askeri yardımda sınırlama getirilmeyeceğini belirtti. Bu karar, ihlallerin “etkili bir şekilde giderildiği” tespit edildikten sonra verildi.
Netzah Yehuda taburuna askeri yardımın kısıtlanmaması kararı, ABD‘nin bu birimi ve diğer dört İsrail güvenlik birimini, Gazze’de Hamas’a karşı savaşın başlamasından önce yaşanan ağır insan hakları ihlalleri nedeniyle suçlamasından aylar sonra alındı. Dışişleri Bakanlığı, Nisan ayında bu ihlallerin etkili bir şekilde giderildiğini belirtmişti.
Netzah Yehuda taburu, 2022’de Batı Şeria’dan Golan Tepeleri‘ne transfer edilmişti. Birimin komutanı, IDF’ye göre gözaltına alındıktan sonra kalp krizinden ölen 78 yaşındaki Filistinli Amerikalı Ömer Esad‘ın ölümünden sonra Ocak 2022’nin sonunda uyarıldı. Hiçbir asker, Esad’ın ölümüyle ilgili olarak cezai suçlamalarla karşı karşıya kalmadı.
CNN, geçen ay eski komutanların IDF‘de üst düzey pozisyonlara terfi ettirildiğini ve bu birimin Gazze‘de aktif rol aldığını bildirmişti.
Matthew Miller açıklamasında, “Bakanlık, İsrail Hükümeti tarafından sağlanan yeni bilgileri değerlendirmek için son birkaç aydır ek bir birimi incelemeye devam etti,” dedi. “Bu bilgileri kapsamlı bir şekilde inceledikten sonra, bu birim tarafından yapılan ihlallerin de etkili bir şekilde giderildiğini belirledik. Leahy süreciyle tutarlı olarak, bu birim Amerika Birleşik Devletleri’nden güvenlik yardımı almaya devam edebilir.”
Leahy Yasası uyarınca ABD, insan hakları ihlallerine karışmış yabancı güvenlik birimlerine yardım sağlamıyor; ancak “Dışişleri Bakanı, ülkenin güvenlik güçleri biriminin sorumlu üyelerini adalete teslim etmek için etkili adımlar attığını tespit edip Kongre’ye bildirirse, yardımın yeniden başlamasına izin veren” bir istisna bulunuyor.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vedant Patel, pazartesi günü yaptığı açıklamada, iyileştirme tedbirlerinin taburdaki iki askerin muharebe pozisyonlarından alınarak yedeklerde görev yapmaya uygun olmadıklarının belirlenmesi, Netzah Yehuda’ya alınanlar için tarama şartlarının iyileştirilmesi ve eğitim sırasında yeni kontrol mekanizmalarının uygulamaya konulması olarak tanımlandığını söyledi. Bu tedbirlerin ne zaman alındığı ve bilgilerin ABD’ye ne zaman iletildiği henüz bilinmiyor.
Biden yönetimi, eleştirmenlerin İsrail‘e Gazze’deki savaşı yürütmesi konusunda baskı yapmaması nedeniyle incelemeye alındı. ABD, İsrail‘in Filistin yerleşimlerinde sivil zararı azaltmak için daha fazlasını yapması gerektiğini sürekli olarak söyledi ancak İsrail hükümetinin davranışını değiştirmek için bu çağrılardan öte bir adım atılmadı. Yerel yetkililere göre, sadece bu hafta sonu, İsrail‘in Gazze’de barınak sağlayan bir okul ve camiye düzenlediği saldırılarda en az 93 Filistinli hayatını kaybetti.
Netzah Yehuda durumunda, Biden yönetimi ayrıca İsrail hükümetinin birime karşı herhangi bir cezai önlemi erteleme yönündeki baskısına boyun eğdiği için eleştirilerle karşı karşıya kaldı. Başbakan Benjamin Netanyahu ve diğer üst düzey İsrailli yetkililer, ABD’nin yaklaşan eylemine ilişkin raporlara sert eleştirilerde bulundu.
Netanyahu, Nisan ayında olası cezalandırıcı tedbirlere ilişkin raporlar ortaya çıktığında X’te “Askerlerimizin terör canavarlarıyla savaştığı bir zamanda, IDF’deki bir birliğe yaptırım uygulama niyeti son derece saçma ve ahlaki açıdan çöküntüdür” şeklinde bir paylaşımda bulunmuştu.
“Başkanlığımdaki hükümet bu hamlelere karşı her türlü tedbiri alacaktır” diye ekledi.
Dışişleri Bakanlığı o dönemde İsrail’e olası bir cezayı ertelemek amacıyla bilgi sunması için daha fazla süre tanınarak “benzersiz bir muamele sunulduğu” fikrine karşı çıkmıştı.